Moralne dylematy w „Kolonii karnej” Franza Kafki

Autor

  • Magda Wieteska Instytut Pedagogiki,Uniwersytet Wrocławski, pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

Słowa kluczowe:

Franz Kafka, humanitaryzm, technika, zaangażowanie, „odangażowanie”

Abstrakt

Teza. Etyka, jako refl eksja fi lozofi czna nad powinnościami człowieka, ustala pewne
granice ludzkiego postępowania. Nie mówi jednak, jak jest, ale jak być powinno.
Moralność stanowi zbiór zasad określających, co jest dobre, a co złe. Zasady te są indywidualne
w odniesieniu do jednostki, dlatego też sporów etycznych nie powinno
się rozstrzygać. Dodatkowo relatywizm etyczny głosi, iż wartości etyczne i oceny moralne
mają charakter względny. W oparciu o powyższe tezy autorka artykułu stara się
ukazać niemożność oceny dylematów moralnych w Kolonii karnej Franza Kafk i.
Omówione koncepcje. Koncepcja Ervinga Goff mana dotycząca zaangażowania
i wyobcowania z rozmowy obejmuje obowiązki interlokutora oraz konsekwencje wynikające
z uchybień konwersacyjnych. Brak zaangażowania w interakcję, skutkujący
powstrzymaniem się od działania pomimo niezgody na stanowisko prezentowane
przez współrozmówcę, może być traktowany jako postawa cechująca się „podzielonym
ja”. Zjawisko to przedstawia teoria moralności Michaela Walzera, który porównując
minimalizm moralny z maksymalizmem moralnym udowadnia, iż minimalizm
jest krytyczną perspektywą niezbędną do oceny moralności maksymalistycznej.
Wyniki i wnioski. Ze względu na nierozstrzygalność dylematów etycznych powodowaną
ich względnością i relatywizmem oraz zróżnicowaniem kulturowym i historycznym
autorka artykułu stwierdza, iż nie można jednoznacznie ocenić postaw
bohaterów w opowiadaniu F. Kafki.

Oryginalność/wartość poznawcza podejścia. Artykuł zwraca uwagę na możliwość
niejednoznacznej interpretacji postaw bohaterów w opowiadaniu F. Kafk i. Podkreśla
także rolę koncepcji etyczno-moralnych, które uzasadniają wybór postępowania
w danej sytuacji.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Biogram autora

Magda Wieteska - Instytut Pedagogiki,Uniwersytet Wrocławski, pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

doktorantka i wykładowczyni

 

Bibliografia

Fingas B. (2011). Etyka cnót, jako odradzający się paradygmat filozofii moralnej. „Ogrody Nauk i Sztuk”, tom 1.

Finkielkraut A. (1999). Kto jest moim bliźnim. W: A. Finkielkraut, Zagubione człowieczeństwo. Warszawa: PIW.

Gałkowski S. (2004). Cnoty i relatywizm. Alasdaira MacIntyre’a próba przekroczenia relatywizmu. „Diametros”, nr 2.

Goffman E. (2006). Zaangażowanie i wyobcowanie. W: E. Goffman, Rytuał interakcyjny. Warszawa: PWN.

Kafka F. (1957). Kolonia karna. W: F. Kafka, Wyrok. Warszawa: PIW.

Kafka F. (1957). Przed prawem. W: F. Kafka, Wyrok. Warszawa: PIW.

Postman N. (2004). Technopol. Triumf techniki nad kulturą, Warszawa: WL Muza.

Stachura E. (1982). Człowiek człowiekowi, czyli dziesięć wskazań i dziesięć przeciwwskazań dla ciebie, sieroto nieboża, Zygmusiu K. W: E. Stachura, Wiersze, poematy, piosenki, przekłady. Warszawa: Czytelnik.

Walzer M. (2012). Podzielone „ja”. W: M. Walzer, Moralne maksimum, moralne minimum, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Żurek Ł. (2012). O przyjemności lektury „Kolonii karnej” Franza Kafki. Pobrane z: http://niewinni-czarodzieje.pl/o-przyjemnosci-lektury-kolonii-karnej-franza-kafki (20.12.2016).

Pobrania

Opublikowane

2017-07-16

Jak cytować

[1]
Wieteska, M. 2017. Moralne dylematy w „Kolonii karnej” Franza Kafki. Ogrody Nauk i Sztuk. 7, 7 (lip. 2017), 77–81.