Skopos w przekładzie literatury fantasy – przypadek Nibynocy Jay’a Kristoffa
DOI:
https://doi.org/10.15503/onis2022.229.239Słowa kluczowe:
skopos, literatura fantasy, przekład, teoria przekładu, neologizmy, analizaAbstrakt
Cel. Przedmiot badań stanowił tekst powieści Nibynoc Jay’a Kristoffa oraz jego tłumaczenie. Celem była próba określenia skoposu w przekładzie na język polski.
Metody. Analizie porównawczej zostały podane głównie neologizmy stworzone przez autora, w zestawieniu z tłumaczeniami Małgorzaty Strzelec. Dokonano również całościowego porównania obu dzieł, w celu odnalezienia skoposu w działaniach tłumaczki.
Wyniki i wnioski. Wykazano, że pomimo wystąpienia kilku wyjątków, tłumaczka przyjmowała określoną metodę tłumaczenia dla każdego rodzaju neologizmu występującego w książce. Jako cel przez nią obrany można uznać wierne oddanie treści w języku docelowym. Pojawiające się elementy egzotyzacji miały za zadanie umożliwienie czytelnikowi głębsze doświadczenie fikcyjnego świata.
Wartość poznawcza. Literatura fantastyczna ma duży potencjał badawczy, nie tylko w przypadku skoposu. Poruszenie tematu skoposu w literaturze fantasy może stanowić inspirację do analizy innych gatunków literackich i zachęcić do poszukiwania głębszego sensu w działaniach podejmowanych przez tłumaczy.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
Bibliografia
Bednarska, G. (2017). Praca z bajką w procesie wychowania dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym: zagadnienia terminologiczne i metodyczne. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Psychologica, 10(1), 108-130. https://studia-psychologica.up.krakow.pl/article/view/5643. DOI: 10.24917/20845596.10.8.
Christ, R. (2020). Amerykanie kochają „Wiedźmina”. Wydawnictwo dodrukuje pół miliona książek Sapkowskiego. Spidersweb. https://spidersweb.pl/rozrywka/2020/01/16/sapkowski-wiedzmin-dodruk-usa-netflix
Delisle, J., Lee-Jahnke, H., & Cormier, M., ‘Słownik’ (2006). W: T. Tomaszkiewicz (przekład i adaptacja), J. Delisle, H., Lee-Jahnke, & M., Cormier (red.) Terminologia tłumaczenia ss. 21-132, Poznań: Uniwersytet Adama Mickiewicza. (Oryginalna praca opublikowana w 1999).
Grimm, W. K., & Grimm, J. L. K., (1989). ‘Czerwony Kapturek’. W: E. Bielecka, E., & M. Tarnowski, (tłum.) Baśnie braci Grimm. Tom 1 (ss.142-145). Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.(Oryginalna praca opublikowana w 1812).
Hejwowski, K. (2004). ‘Nieprzekładalność językowa: „znaczenie jest własnością języka”’ W: Kognitywno-komunikacyjna teoria przekładu (ss.105-123). Wydawnictwo Naukowe PWN SA.
Janicki, K. (2020). Pierwotne wersje słynnych baśni. Śpiąca królewna została zgwałcona, a czerwony kapturek pożarł babcię. https://wielkahistoria.pl/pierwotne-wersje-slynnych-basni-spiaca-krolewna-zostala-zgwalcona-a-czerwony-kapturek-pozarl-babcie/.
Kalinowska, E. (2017). ‘„I pożarł ją w mgnieniu oka” – wilczy głód w Czerwonym Kapturku. Od Perraulta do Ben Jeallouna’. W: A. Gęsicka (red.), Literatura od kuchni. W kręgu dawnych literatur romańskich (ss. 219-235), Wydawnictwo Adam Marszałek. https://www.academia.edu/44004666/Czerwony_Kapturek_Od_Perraulta_do_Ben_Jellouna.
Karpińska, P. (2018). Official and Internet translations – comparison of culture-related aspects from the perspective of foreignization and domestication dichotomy. Journal of Education Culture and Society, 9(2), 136–153. https://doi.org/10.15503/jecs20182.136.153
Kristoff, J. (2017). Nevernight. UK: St. Martin's Publishing Group.
Kristoff, J. (2017). Nibynoc (tłum. M. Strzelec). Mag. (Oryginalna praca opublikowana w 2017).
Newmark, P. (1988). Translation methods. W: A textbook of translation (ss. 45-53). Prentice Hall.
Nord, Ch. (2009). „Wprowadzenie do tłumaczenia funkcjonalnego”, W: P. Bukowski, & M. Heydel (red.). Wspołczesne teorie przekładu. Antologia, (ss. 173-191). Krakow: Znak.
Sieja, B (2019). Ile na Wiedźminie zarobił Sapkowski, ile CD Projekt RED... a ile może zarobić Netflix?. Komputer Świat. https://www.komputerswiat.pl/gamezilla/artykuly/ile-na-wiedzminie-zarobil-sapkowski-ile-cd-projekt-red-a-ile-moze-zarobic-netflix/99wyvq0
Sulikowski, K. (2020). Wiedźmin na Netfliksie podkręcił sprzedaż gier i książek o ponad 550%. Centrum XP. https://www.centrumxp.pl/Publikacja/Wiedzmin-na-Netfliksie-podkrecil-sprzedaz-gier-i-ksiazek-o-ponad-550
Tychmanowicz
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Martyna Madej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
