Echa lektury poezji Johna Keatsa w twórczości wybranych Prerafaelitów

Abstrakt

Cel badań. Celem przeprowadzonej analizy było dostrzeżenie zróżnicowanego charakteru relacji pomiędzy poezją Johna Keatsa i malarstwem dwóch przedstawicieli Bractwa Prerafaelitów: Sir Johna Everetta Millais’a i Williama Holmana Hunta oraz określenie wzajemnego stosunku omówionej twórczości poety i malarzy do siebie nawzajem.

Metodologia. Jako przedmiot badań obrane zostały dwa poematy Johna Keatsa (Isabella or the pot of basil, nietłumaczony na język polski, oraz The Eve of St. Agnes, przetłumaczony przez Zofię Kierszys) oraz cztery obrazy odnoszące się do ich treści (Sir Johna Everetta Millais’a Isabella i The Eve of Saint Agnes oraz Williama Holmana Hunta, Isabella and the pot of basil i The Eve of St. Agnes). Przeanalizowana została warstwa ikonograficzna oraz symboliczna obrazów, a ich relacje względem literackiego pierwowzoru zostały podzielone na portrety, mającego na celu oddanie emocji jednostki oraz złożone sceny zbiorowe, próbujące opowiedzieć całą historię od strony narracyjnej.

Wyniki. Przeprowadzona analiza pozwoliła zauważyć, że zarówno jeden, jak i drugi ze wspomnianych Prerafaelitów próbował podejść do interpretacji poematów Keatsa z dwóch odmiennych stron : obydwaj stworzyli zarówno sceny mające na celu przedstawienie opisywanej historii w sposób syntetyczny, jak i portrety skupiające się na emocjach jednostki i/lub niedopowiedzianej warstwie poematu.

Wnioski. Z analizy wynikło, że podejście Prerafaelitów do poezji Keatsa bywało różne (dominowały dwa typy przedstawień), aczkolwiek we wszystkich przypadkach można im jednakowo zarzucić modyfikowanie twórczości literackiej na własne potrzeby. Malarze inspirowali się twórczością poety, chcąc stworzyć innymi środkami działa dorównujące jego utworom, widzieli w nim jednak głównie estetę, tak więc, umyślnie bądź nie, spłycali niekiedy jego dzieła.