Litewska Ogólnokrajowa Wystawa Rolniczo-Przemysłowa w roku 1928 i 1930 – historia i propaganda. Rekonesans badawczy
DOI:
https://doi.org/10.15503/onis2022.240.251Słowa kluczowe:
Litwa, Kowno, Wielki Książę Witold, wystawa, propagandaAbstrakt
Cel badań. Celem badań jest pokazanie nieznanego w polskiej historiografii i historii sztuki problemu wystaw Rolniczo-Przemysłowych, jakie odbywały się na Litwie w okresie międzywojennym, ze szczególnym zwróceniem uwagi na wystawy z 1928 i 1930 r. oraz obudowaną wokół nich propagandę.
Wyniki badań. Wystawy Rolniczo-Przemysłowe, które miały miejsce na Litwie w okresie międzywojennym, są wpisane w szeroki kontekst budowy państwa litewskiego po I wojnie światowej. Mają też długie tradycje sięgające lat 80. XIX wieku. Wystawy odbywały się w latach 1921-1936, ale najciekawsze pod względem sztuki i propagandy są te z roku 1928 i 1930. Upamiętniały one kolejno dwie ważne rocznice: 10 lat niepodległości oraz 500 lat od śmierci Wielkiego Księcia Witolda, który stał się duchowym patronem niepodległej Litwy. Wystawy nastawione były na kreowanie obrazu Litwy jako dumnego i żyznego kraju ze wspaniałą przeszłością i w opozycji do Polski, która w litewskiej narracji okupowała Wilno.
Wnioski. Niniejszy artykuł jest początkiem badań nad tym zagadnieniem i próbą zaakcentowania tego problemu. Temat wystaw na Litwie powinien być poszerzony o większe badania, pokazujące związki pomiędzy odbywającymi się ówcześnie wystawami w Europie Środkowej i Wschodniej.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
Bibliografia
Aleksandravičius, E., Kulakauskas, A. (2003). Pod władzą carów: Litwa w XIX wieku. Kraków: Universitas.
Antosiewicz, S. (1910). Wystawa rolniczo-przemysłowa w Szawłach, Przegląd Techniczny, 40, 16.
Błaszczyk, G. (1993). Diecezja Żmudzka od XV wieku do początku XVII wieku. Ustrój. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Poznańskiego.
Buchowski, S. (2009). Konflikt polsko-litewski o Ziemię Sejneńsko-Suwalską w latach 1918-1920. Sejny: Wydawnictwo Sejneńskiego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.
Bučas, J., Mačikėnienė, R. (1991). Vytautas Didysis ir mes [Witold Wielki i my]. Kaunas: Aukuras.
Janicki, M. A. (2020). Grób i komemoracja wielkiego księcia Aleksandra Witolda w katedrze wileńskiej w kontekście upamiętnienia Władysława Jagiełły w katedrze krakowskiej i propagandy jagiellońskiej XIV-XVI w. Przegląd historyczny, 111, 769-805.
Litwinocz-Droździel, M. (2008). O starożytnościach litewskich. Mitologizacja historii w XIX-wiecznym piśmiennictwie byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Kraków: Universitas.
Łowmiański, H. (1999). Polityka Jagiellonów. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Łukomski, G. (2018). Antemurale. Schyłek Wielkiego Księstwa Litewskiego 1918-1921. Łominki: Wydawnictwo LTW.
Miškinis, A. (2002). 1921-1936 m. Žemės ūkio ir pramonės parodos Kaune bei jų architektūra [Wystawy rolnicze i przemysłowe w Kownie i ich architektura]. Kauno istorijos metraštis, 3, s. 157-183.
Niebrzydowski, W. Architektura mieszkaniowa międzywojennego Kowna na przykładzie ulicy V. Putvinskio, Architecturae et artibus, 2, 27-29.
Nikodem, J. (2013). Witold: Wielki Książę Litewski : (1354 lub 1355-27 października 1430). Kraków: Avalon.
Ochmański, J. (1982). Historia Litwy. Wrocław: Ossolineum.
Reklajte, J. (2018). Kowno XX-XXI. Przewodnik architektoniczny. Warszawa: Centrum Architektury.
Satavičiūtė-Natalevičienė, L. (2001). Dailė Žemės ūkio parodose XIX a. pabaigoje–XX a. pirmoje pusėje [Sztuka na wystawach rolniczych pod koniec XIX wieku i w pierwszej połowie XX wieku]. Menotyra, 4, 23.
Srebrakowski, A. (2004). Targi Północne w Wilnie (1928-1939). W: S. Ciesielski, T. Kulak, K. Ruchniewicz, J. Tyszkiewicz (red.), Wokół historii i polityki (s. 781-787). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Stoberski, Z. (1986). Historia literatury litewskiej. Wrocław: Ossolineum.
Urbanavičius, V. (2018). Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės valdovų ir didikų panteonas Vilniuje [Panteon władców i szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wilnie]. Vilnius: Nacionalinis muziejus Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės valdovų rūmai.
Wisner, H. (1988). Unia. Sceny z przeszłości Polski i Litwy. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Wiszowaty, M. M. (2012). W poszukiwaniu optymalnej formy państwa u progu niepodległości. Królestwo Finlandii i Królestwo Litwy z 1918 r. Studia Iuridica Toruniensia, 11, 272-287.
Volteris, E. (1930). Vytauto Didžiojo laikotarpio populiarizavimas [Popularyzacja Witolda Wielkiego]. Prodos Komiteto Biuletenis, 1, 5-7.
Žulys, A. A. (2015). Polska w polityce zagranicznej Litwy w latach 1938-1939. Gdańsk: Wydawnictwo Muzeum II wojny światowej.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Paulina Korneluk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
