Elementy kulturowe w przekładzie oficjalnym i Internetowym, czyli kultura i jej przepływ jako element (nie)regulowany

Abstrakt

Cel badań. W związku z istniejącymi konkurującymi ze sobą teoriami ujmującymi podejście do kultury w przekładzie jako czynnik systemowy bądź pozasystemowy, celem badania jest przeanalizowanie przekładu elementów kulturowych w tłumaczeniu oficjalnym (czyli powstałym w systemie regulowanym przez patronów, wydawców, normy itd.) oraz nieoficjalnym (internetowym, powstałym w sposób dobrowolny, niezlecony i poza systemem).

Metodologia. Dokonano porównania elementów kulturowych w przekładzie powieści Maybe Someday Colleen Hoover (2014), która została przetłumaczona zarówno przez Piotra Grzegorzewskiego (2016), jak i internetowego użytkownika posługującego się pseudonimem marika1311. W analizie wykorzystano koncepcję forenizacji i domestykacji Lawrence’a Venutiego (1995; 2004).

Wyniki. Wyniki badania pokazują, że przekład internetowy jest znacznie bardziej forenizujący w porównaniu z przekładem funkcjonującym na rynku wydawniczym. Tłumaczka nieoficjalnego przekładu preferuje kulturę źródłową, czasem nawet kosztem poprawności i zrozumiałości tekstu docelowego.

Wnioski. Sugeruje to, że podejście tłumacza do kultury może rzeczywiście być elementem regulowanym przez system, w którym tłumacz funkcjonuje; ale także wywieranie wpływu systemu na kulturę i język docelowy.