AUDIODESKRYPCJA JAKO PUNKT WYJŚCIA DLA WIELOSENSUALNEGO POZNAWANIA HISTORII I SZTUKI – PROJEKT „OBRAZY BEZ BARIER”

Autor

  • Damian Wątrobiński Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Neofilologii, Aleje Niepodległości 4, 61-874 Poznań https://orcid.org/0000-0002-9046-8293

DOI:

https://doi.org/10.15503/onis2019.170.177

Słowa kluczowe:

audiodeskrypcja, wielosensualność, niewidomi

Abstrakt

Cel badań. Celem badania jest ukazanie dydaktycznego charakteru audiodeskrypcji, tj. jej zastosowania jako środka dydaktycznego w nauce niewidomej i niedowidzącej młodzieży. Audiodeskrypcja jest więc w tym kontekście rozumiana jako usługa oraz element wspierający naukę i poznawanie rzeczywistości.

Metodologia. Po wprowadzeniu teoretycznym dotyczącym badań nad dydaktyką audiodeskrypcji (Zabrocka 2014, Paplińska 2016) oraz jej emocjonalizmem (Künstler 2014), potencjał dydaktyczny audiodeskrypcji zostaje omówiony na przykładzie projektu „Obrazy bez barier” zorganizowanego dla niewidomych i niedowidzących uczniów z wielkopolskiego ośrodka szkolno-wychowawczego. Celem projektu było udostępnienie niewidomym odbiorcom muzealnych eksponatów historii i sztuki. Młodzież wysłuchiwała w tym celu emocjonalnie zabarwionych audiodeskrypcji oraz uczyła się wielosensualnie, tj. poprzez różne kanały zmysłowe (słuch, dotyk, węch).

Wyniki. Przeprowadzone w ramach projektu „Obrazy bez barier” zajęcia, warsztaty oraz odbyte wizyty w muzeach pokazały, że przemyślana audiodeskrypcja, ukierunkowująca niewidomych uczniów na wielosensualne poznawanie eksponatów i przedmiotów, jest znakomitym środkiem dydaktycznym. Młodzież ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi była przez cały czas zainteresowana przekazywanymi treściami, a ich prace artystyczne wykonane pod koniec projektu były złożone, bogate w szczegóły i nietuzinkowe, co świadczy o tym, że zebrane przez nich w trakcie projektu doświadczenia były równie wielobarwne.

Wnioski. Warto tworzyć audiodeskrypcje zaangażowane, przemyślane i ukierunkowane na wielozmysłowość doświadczania sztuki i historii. Takie audiodeskrypcje powinny stanowić podstawowy środek dydaktyczny w nauce niewidomych uczniów.

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Biogram autora

Damian Wątrobiński - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Neofilologii, Aleje Niepodległości 4, 61-874 Poznań

Absolwent Wydziałowych Studiów Magisterskich Tłumaczenia Specjalistycznego i Zawodowego, doktorant w Instytucie Filologii Germańskiej UAM, w Zakładzie Komparatystyki i Teorii Przekładu Literackiego. Pisze rozprawę doktorską o aspektach performatywności w audiodeskrypcji na przykładzie skryptów audiodeskrypcji w niemieckich muzeach. Zainteresowania naukowe: przekład audiowizualny, przekład tekstów prawnych i prawniczych.

Bibliografia

Chmiel, A. i Mazur, I. (2014). Audiodeskrypcja. Poznań: Zakład Graficzny UAM.

Hörfilm, E. V. (2018). Pobrano z: https://hoerfilmev.de/?id=373&PHPSESSI D=441e6e 2a28c5fe36c5dd1340991eee92.

Jerzakowska, B. (2013). Podobieństwa i różnice w polskiej i zagranicznej audiodeskrypcji malarstwa. Na przykładzie porównania opisu obrazów Pabla Picassa Panny z Avignon i Dziewczyna z mandoliną. Socjolingwistyka (27), 169-177.

Jerzakowska, B. (2016). Posłuchać obrazów. Poznań: Wydawnictwo Rys.

Jerzakowska, B. (2018). Formularz oferty w konkursie Mikrodotacji Wielkopolska Wiara. Poznań.

Katarynka, F. (2018). adapter.pl. Pobrano z: adapter.pl

Künstler, I. (2014). Cel uświęca środki audiodeskrypcji. Przekładaniec (28), 140-152.

Mazur, I., Chmiel, A. (2011). Odzwierciedlenie percepcji osób widzących w opisie dla osób niewidomych. Badania okulograficzne nad audiodeskrypcją. Lingwistyka Stosowana (4), 163-180.

Michalewicz, I. (2014). Audiodeskrypcja po Euro 2012 – zawrotne tempo akcji czy para w gwizdek? Przekładaniec (28), 153-162.

Paplińska, M. (2016). Niewidomy odbiorca sztuki - społeczne, edukacyjno-rehabilitacyjne znaczenie audiodeskrypcji przedstawień teatralnych dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Forum Pedagogiczne, (1) 181-194.

Szymańska, B., Strzymiński, T. (2010). Fundacja Audiodeskrypcja. Pobrano z: http://www.audiodeskrypcja.org.pl/standardy-tworzenia-audiodeskrypcji/do-produkcji-audiowizualnych.html.

Tatarkiewicz, W. (1988). Dzieje sześciu pojęć. Warszawa: PWN.

Wątrobiński, D. (2017). Komunikacja emocji w tłumaczeniu audiowizualnym. Audiodeskrypcja do filmu W ciemności Agnieszki Holland. W: P. Fast, Studia o przekładzie. Przekład i emocje. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk"; Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych.

Wątrobiński, D. (w druku). Dylemat audiodeskryptora w procesie przekładu audiowizualnego. Investigationes Linguisticae.

Wielcy malarze, (2018). Wielcy malarze. Reprodukcje obrazów na płótnie. Pobrano z: https://wielcymalarze.pl/produkt/tadeusz-makowski-skapiec/.

Więckowski, R. (2014). Audiodeskrypcja piękna. Przekładaniec (28), 109-123.

Zabrocka, M. (2014). Audiodeskrypcja w programach dla dzieci - audiodeskrypcja szczególna? Rocznik Przekładoznawczy (9), 247-259.

Pobrania

Opublikowane

2019-08-15

Jak cytować

[1]
Wątrobiński, D. 2019. AUDIODESKRYPCJA JAKO PUNKT WYJŚCIA DLA WIELOSENSUALNEGO POZNAWANIA HISTORII I SZTUKI – PROJEKT „OBRAZY BEZ BARIER”. Ogrody Nauk i Sztuk. 9, 9 (sie. 2019), 170–177. DOI:https://doi.org/10.15503/onis2019.170.177.

Numer

Dział

TRANSGRESJA