Kościół katolicki wobec niepłodności
DOI:
https://doi.org/10.15503/onis2018.84.90Słowa kluczowe:
bioetyka, Kościół katolicki, niepłodność, medycznie wspomagana prokreacja, in vitroAbstrakt
Teza. Kościół katolicki, jako instytucja żywo zaangażowana w dyskusje na tematy bioetyczne, włącza się w publiczny dyskurs dotyczący niepłodności i metod jej leczenia. Stanowisko Kościoła w tych kwestiach jest znacznie bliższe etyce chrześcijańskiej niż etyce naturalnej (tj. wiążącej się z biomedycyną).
Omówione koncepcje. Kościół prezentuje swoje stanowisko wobec omawianej problematyki w oficjalnych dokumentach instytucji, np. w encyklikach, listach apostolskich, dokumentach Kongregacji Nauki Wiary czy Konferencji Episkopatu Polski. Odnaleźć je można również w dokumentach nieoficjalnych, jak chociażby kazaniach. Autorka przyjęła metodę omawiania nie tyle poszczególnych koncepcji, co ujęła temat problemowo, dzieląc strukturę wywodu na stanowisko Kościoła wobec metody zapłodnienia pozaustrojowego i wobec badań prenatalnych.
Wyniki i wnioski. Podsumowując przedstawione stanowisko Kościoła katolickiego wobec problematyki in vitro i badań prenatalnych, należy skonstatować bardzo sceptyczne i krytyczne podejście do ww. kwestii. Dyskurs hierarchów Kościoła dąży do zachęcenia par niemogących posiadać potomstwa, do korzystania z innych metod radzenia sobie z niepłodnością, takich jak chociażby naprotechnologia czy adopcja dzieci. Kościół katolicki prezentuje podejście bardzo restrykcyjne i konserwatywne względem współczesnych problemów bioetycznych.
Oryginalność/wartość poznawcza podejścia. Celem artykułu było usystematyzowanie oraz przybliżenie czytelnikowi argumentów Kościoła katolickiego w kwestii leczenia niepłodności metodą in vitro oraz badaniami prenatalnymi. Niezwykle szybki postęp technologiczny umożliwiający leczenie wielu chorób, w tym m.in. niepłodności wiąże się bowiem z etycznymi dylematami w związku z korzystaniem z procedury in vitro, zamrażania zarodków czy wykonywaniem badań prenatalnych oraz preimplantacyjnych. Artykuł ma za zadanie w syntetyczny sposób przedstawić stanowisko Kościoła katolickiego, który jest uczestnikiem publicznej debaty na tematy bioetyczne, sięgając bezpośrednio do oficjalnych dokumentów kościelnych.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
Bibliografia
Baniak, J. (2011). Kościół instytucjonalny w krytycznym spojrzeniu dzisiejszych katolików polskich. Przegląd Religioznawczy, 3, 157-166.
Biesaga, T. (2008). Diagnostyka prenatalna a selekcja eugeniczna. Życie i płodność, 4, 71-76.
Breczko, A. (2011). Podmiotowość prawna człowieka w warunkach postępu biotechnomedycznego. Białystok: Temida 2.
CBOS (2015). Opinie o dopuszczalności stosowania zapłodnienia in vitro. Pobrano z: http://cbos.pl/SPISKOM.POL/2015/K_096_15.PDF.
Debita, M. (2013). Badania prenatalne – szansa czy zagrożenie? Współczesna medycyna,
a nauka społeczna Kościoła Katolickiego. Studia Erasmiana Wratislaviensia, 7, 313-324.
Franciszek I (2013). Lumen Fidei. Nowy Jork: Crown Publishing Group.
Galewicz, W. (2010). Status ludzkiego zarodka, a etyka badań biomedycznych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jan Paweł II (1983). Audiencja generalna 1 V 1983. L`Osservatore Romano (wydanie polskie), 7/1983, 8.
Jan Paweł II (1993). Veritatis splendor. Wrocław: Tum.
Jan Paweł II (1995). Evangelium Vitae. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Katechizm Kościoła Katolickiego (1994). Poznań: Pallottinum.
Lockwood, M. (2010). Status moralny ludzkiego zarodka: implikacje dla zapłodnienia in vitro, W: W. Galewicz (red.), Początki ludzkiego życia. Antologia bioetyki. Tom 2 (ss. 301-310). Kraków: Universitas.
Niebrój, L. (2006). Etyka pryncypializmu w bioetyce: kryteria jakości opieki zdrowotnej. Nowiny Lekarskie, 75 (5), 491.
Pawłowicz, J.J. (2008). Aspekty medyczne i następstwa sztucznego zapłodnienia. Homo Dei, 3 (288), 56-70.
Pius XII (1954). Genetyka – dziedziczność – ewolucja. Przemówienie z 7.9.1953. Londyn: Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas”.
Sadowski, M. (2002). Ze studiów nad papieską koncepcją godności człowieka /1891-1991/. W: M. Maciejewski, M. Marszał (red.), Doktryny polityczne i prawne u progu XXI wieku. Wybrane problemy badawcze (ss. 407-428). Wrocław: Kolonia Limited.
Sadowski, M. (2007). Godność człowieka i dobro wspólne jako fundament wartości europejskich. Propozycje katolickiej nauki społecznej. W: E. Kozerska, T. Scheffler (red.), Aksjologiczne i praktyczne aspekty integracji europejskiej (ss. 99-110). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Sobór Watykański II (1984). Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes. Poznań: Pallottinum.
Strong, C. (2010). Moralny status preembrionów, embrionów, płodów i noworodków.
W: W. Galewicz (red.), Początki ludzkiego życia. Antologia bioetyki. Tom 2 (ss. 87-110). Kraków: Universitas.
Ślipko, T. (2012). Bioetyka. Najważniejsze problemy, Kraków: Wydawnictwo Petrus.
Tokarczyk, R. (2012). Prawa narodzin, życia i śmierci: podstawy biojurysprudencji. Warszawa: Wolters Kluwer.
Wróbel, J. (2012). Bioetyka a wiara. Rocznik Teologii Katolickiej, XI (1), 149-167.
Zapart, B. (2011). Problemy oraz argumenty filozoficzne i etyczne w dyskusji nad metodą in vitro. Studium porównawcze wybranych stanowisk bioetycznych. Katowice: Uniwersytet Śląski.
