Znaczenie amatorskiego teatru dorosłych z perspektywy życiowych losów aktorów

Abstrakt

Cel. Opisanie bogactwa przeżyć estetycznych i egzystencjalnych aktorów-amatorów (słuchaczy Centrum Kształcenia Ustawicznego) oraz ukazanie przemian, które dokonały się w ich psychice i życiu pod wpływem działań teatralnych.

Metoda. Jest to badanie w działaniu (action research) z zastosowaniem studium indywidualnego przypadku. Wywiady otwarte, pogłębione z członkami zespołu teatralnego „Pół żartem, pół serio” stały się najbardziej przydatną techniką  badawczą. W badaniu metodą action research badacz działa na styku teorii i praktyki, występując w podwójnej roli: badacza obserwującego grupę teatralną z perspektywy kierownika, inicjatora działań oraz rzeczywistego członka badanej społeczności. Refleksyjny badacz, będący w środku działań, ma większe możliwości dotarcia do prawdy o fenomenie amatorskiego uprawiania sztuki teatralnej, która ujawnia się w „wirze życia” nieprofesjonalnych artystów i samego instruktora. Stąd też pojawiły się nawiązania do pewnych elementów biografii
aktorów-amatorów.  W ich wypowiedziach na plan pierwszy wysunął się emancypacyjny pierwiastek obecny w amatorskim uprawianiu sztuki teatralnej.

            Wyniki. Badania wykazały, iż sztuka teatralna jest skutecznym sposobem docierania
z treściami humanistycznymi do osób z grup dysfunkcyjnych i w tym sensie doskonałą psychoterapią oraz czynnikiem motywującym ich do rozwoju. Poprzez działania teatralne dokonały się istotne przemiany w świadomości aktorów-amatorów, co powodowało podejmowanie decyzji o głębokich zmianach w ich życiu osobistym. 

Wnioski. Dla aktorów-amatorów wywodzących się ze środowisk dysfunkcyjnych działalność teatralna jest nie tylko środkiem poznania i zrozumienia otaczającej ich rzeczywistości, ale też czynnikiem wyzwalającym ich z różnych schematów myślowych, ograniczeń, czy też swoistego zniewolenia (emancypacyjna funkcja teatru). W świecie płynnej zmiany teatr pełni często funkcję katalizatora niepokojów dręczących współczesnych ludzi, stając się wolności oraz poczucia sprawstwa.