Jak daleko psycholożce do psychologa?

Autor

  • Eliza Grajek Instytut Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska
  • Julia Ratka Instytut Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska

DOI:

https://doi.org/10.15503/onis2021.87.105

Słowa kluczowe:

feminatyw, kompetencje kobiet, ambiwalentny seksizm, tendencje do zatrudnienia, dyskryminacja płciowa

Abstrakt

Abstrakt  

Wokół feminatywów od wielu lat toczy się burzliwa dyskusja, zarówno w polityce jak i innych dziedzinach życia społecznego. Argumentami za i przeciw używaniu takich form wymieniają się obydwie strony barykady. Natomiast badań poruszających tę tematykę nie zostało przeprowadzonych w Polsce wystarczająco wiele. Celem badania eksperymentalnego (N=140) było sprawdzenie wpływu „żeńskiej końcówki” na ocenę kompetencji zawodowych kobiet, które za pomocą owego feminatywu się tytułowały. Stworzono dwie wersje kwestionariusza z sześcioma kandydatkami, które w tytule zawodowym w jednej wersji kwestionariusza stosowały żeńską końcówkę, w drugiej wersji- nie. W przypadku jednej z kandydatek wprowadzono fikcyjną nazwę zawodu, aby sprawdzić, czy osoby badane w obliczu nazwy im obcej będą dewaluować kandydatkę z żeńską końcówką. Badanie wykazało, iż kompetencje kandydatek używających w swoim samoopisie tytułów zawodowych: “architektka” oraz “adwokatka”, zostały istotnie statystycznie niżej ocenione, niż u kobiet tytułujących się jako architekt i adwokat. W pozostałych przypadkach nie wykryto istotnych statystycznie różnic. Moderatorem sprawdzanym w badaniu były poglądy seksistowskie mierzone za pomocą The Ambivalent Sexism Inventory Petera Glick’a i Susan Fiske, w polskim tłumaczeniu Małgorzaty Mikołajczak i Janiny Pietrzak pod nazwą: Skala Ambiwalencji Wobec Kobiet. Wykazano, iż zarówno osoby osiągające wyniki średnie i wysokie w tym kwestionariuszu oceniały kandydatkę z żeńską końcówką istotnie niżej, niż osoby osiągające wyniki niskie. W przypadku nazw zawodów bez feminatywów, wyniki ocen były zbliżone, niezależnie od poziomu przejawianego seksizmu. 

 
Słowa klucze: feminatyw, kompetencje kobiet, ambiwalentny seksizm, tendencje do zatrudnienia, dyskryminacja płciowa 

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Biogramy autorów

Eliza Grajek - Instytut Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska

Eliza Grajek – studentka psychologii na Uniwersytecie Wrocławskim, szczególnie zainteresowana psychologią społeczną, tematyką stereotypów i uprzedzeń związanych z płcią oraz zaburzeniami jedzenia z dziedziny psychologii klinicznej. Fascynuje się tematyką cielesności, obrazem ciała, zwłaszcza postrzeganiem kobiecego ciała we współczesnej kulturze i współczesnym społeczeństwie. Prywatnie miłośniczka czytania, uprawiania sportu oraz języka niemieckiego.

Julia Ratka - Instytut Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, Polska

Julia Ratka – studentka psychologii na Uniwersytecie Wrocławskim, fascynuje się psychologią biznesu, zwłaszcza przeciwdziałaniem nierównym podziałom w procesach rekrutacji i selekcji. Ciekawi się zjawiskami psychologicznymi zachodzącymi wśród pracodawców i pracowników. Prywatnie zdobywa górskie szczyty i jest miłośniczką języka francuskiego.

Bibliografia

Blikle, A. i in. (2019). Stanowisko Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN w sprawie żeńskich form nazw zawodów i tytułów. Pobrano 13.01.2020 źródło: www.rjp.pan.pl

Bodziony, J. (2020). [Wywiad] „Słowa o gwałcie na języku to absurd". Kultura liberalna, 2020 (574), s.4 - 8.

Dymek, M. i in. (2011), Poradnik równościowy, 190-197. Oława: Fundacja Inicjatyw Społecznych i Kulturowych Grejpfrut

Formanowicz, M., Bedynski, S., Cisłak, A., Braun, F., Szczesny, S., (2013). Side effects of gender-fair language: How feminine job titles influence the evaluation of female applicants. European Journal of Social Psychology, 2013(43), s. 62-81.

Glick, P., Fiske S. (1996). The Ambivalent Sexism Inventory: Differentiating Hostile and Benevolent Sexism. Journal of Personality and Social Psychology. Pobrano 02.01.2020, źródło: www.researchgate.net

Glick, P., Fiske S. (1996). The Ambivalent Sexism Inventory. Źródła: secure.understandingprejudice.org/asi/take, www.socialpsychology.org

Hansen, K., Littwitz C., Sczesny S. (2016). The Social Perception of Heroes and Murderers: Effects of Gender-Inclusive Language in Media Pobrano 2.01.2020, źródło: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2016.00369/full

Koeser S., Kuhn E. Szczesny S. (2015). Just Reading? How Gender-Fair Language Triggers Readers’ Use of Gender- Fair Froms. Journal of Language and Social Psychology 34 (3) (s.343-357)

Małocha-Krupa, A. (2015). Słownik nazw żeńskich polszczyzny. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Mandal, E. (1991). Wyjaśnianie przyczyn sukcesów i niepowodzeń zawodowych doznawanych przez kobiety i przez mężczyzn. Przegląd Psychologiczny 34 (s.637-647). Pobrano 2.01.2020, źródło: www.researchgate.net

Mikołajczak M., Pietrzak, J. (2014) Ambivalent Sexism and Religion: Connected Through Values. Pobrano 3.01.2020, źródło: Springerlink.com

Mikuła, P. [Mówiąc inaczej]. (2019). Psycholożka”? „Gościni”? „Ministra”? Czy to w ogóle poprawne? Pobrano z: https://youtu.be/TjJZ8THmtXQ

Oczki, J. (2015). Nierówności ze względu na płeć na rynku pracy w Polsce. Polityka Społeczna, nr 7 (2015) (s.26-29)

Pietrzak, J., Mikołajczak M. (2015). Seksizm w Polsce. Uniwersytet Warszawski: Uprzedzenia w Polsce. Pobrano 3.01.2020, źródło: www.LiberiLibri.pl

Siuda, P., (2009). Eksperyment w Internecie - nowa metoda badań w naukach społecznych. Studia Medioznawcze, nr 3 (38), s. 152-168.

Wojciszke, B. (2017). Psychologia społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar

Zawiliński, Roman (1901). O imionach obcych w ogłoszeniach czasopism polskich. Poradnik Językowy, 1901(8), s. 113-128.

Pobrania

Opublikowane

2021-08-26

Jak cytować

[1]
Grajek, E. i Ratka, J. 2021. Jak daleko psycholożce do psychologa?. Ogrody Nauk i Sztuk. 11, 11 (sie. 2021), 87–105. DOI:https://doi.org/10.15503/onis2021.87.105.

Numer

Dział

DOŚWIADCZENIE