Pandemic anxiety, conspiracy beliefs and selected patterns of psychological adaptation

Authors

  • Katarzyna Leska Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski, pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław, Polska
  • Paulina Nawrocka Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski ul. J. Wł. Dawida 1, 50-527 Wrocław

DOI:

https://doi.org/10.15503/onis2022.94.110

Keywords:

pandemic anxiety, conspiracy beliefs, patterns of psychological adaptation, COVID-19, pandemic

Abstract

Aim. Excessive pandemic anxiety can contribute to individually and socially irrational behaviour. The aim of the study was to search for relationships between pandemic anxiety, conspiracy beliefs and patterns of psychological adaptation that may be related to the level of anxiety: Depressive, Suspicious, Auto-aggressive, Eccentric and Orderly.

Method and materials. The study was conducted on a group of 211 people with self-report questionnaires in the form of an electronic file. The correlation procedure was used, and the following research tools were used: A ‘What are you like?’ questionnaire (JJJ) to study adult patterns of psychological adaptation, an Opinion Questionnaire to examine the level of conspiracy beliefs, and the Current Well-being Scale (SAS) to measure pandemic anxiety.


Results.
Pandemic anxiety positively correlates with selected patterns of psychological adaptation: Eccentric, Suspicious, Depressive, Auto-aggressive and Orderly. The strength of some relationships varies with the age and sex of the subjects. Pandemic anxiety also significantly correlates with conspiracy beliefs. The Kruskal-Wallis test for 4 subgroups composed of gender and the level of Conspiracy beliefs showed significant differences in the level of pandemic anxiety. The pairwise test showed that significant differentiation applies only to men with higher and lower levels of conspiracy beliefs.
Conclusions.
Pandemic anxiety positively correlates with all the adaptation patterns included in the study. Increased results of Depressive, Auto-aggressive, Suspicious and Eccentric adaptation are associated with a higher level of pandemic anxiety, especially in younger respondents (up to 28 years of age). The Orderly adaptation is associated with pandemic anxiety mainly in older respondents (over 28 years of age). Pandemic anxiety correlates significantly with conspiracy beliefs in men, but not in women, suggesting that women are less susceptible to conspiracy interpretations of the pandemic.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biographies

Katarzyna Leska, Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski, pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław, Polska

Studentka psychologii na Uniwersytecie Wrocławskim oraz obecnie przewodnicząca Koła Naukowego Psychologii Klinicznej. Moje zainteresowania naukowe to psychopatologie, psychologia kliniczna i praca psychologa więziennego. Hobbistycznie uwielbiam pić herbatę, czytać książki i chodzić po górach.

Paulina Nawrocka, Instytut Psychologii, Uniwersytet Wrocławski ul. J. Wł. Dawida 1, 50-527 Wrocław

Paulina Nawrocka - studentka psychologii na Uniwersytecie Wrocławskim. Jej zainteresowania naukowe dotyczą głównie psychologii sądowej, zaburzeń osobowości, uzależnień, jak również zaburzeń rozwojowych. Hobbystycznie interesuje się sportem. Jest miłośniczką sztuki, literatury, filmu i teatru. 

References

Abalakina-Paap, M., Stephan, W. G., Craig, T., Gregory, W. L. (1999). Beliefs in conspiracy. Political Psychology, 20, 637–647. DOI: 10.1111/0162-895X.00160

Babicki, M., Mastalerz-Migas, A. (2020). The occurrence of anxiety disorders among Polish people during the COVID-19 pandemic. Psychiatria Polska, 188, 1–13. DOI:10.12740/PP/OnlineFirst/126230

Bertin P., Nera K., Delouvée S. (2020). Conspiracy beliefs, rejection of vaccination, and support for hydroxychloroquine: A conceptual replication-extension in the COVID-19 pandemic context. Frontiers in Psychology, 11, 565128. DOI: 10.3389/fpsyg.2020.565128

Bierwiaczonek, K., Kunst, J. R., Pich, O. (2020). Belief in COVID 19 conspiracy theories reduces social distancing over time. Applied Psychology: Health and Well Being, 12(4), 1270- 1285. DOI: 10.1111/aphw.12223

Carvalho, L. D. F., Pianowski, G., Gonçalves, A. P. (2020). Personality differences and COVID-19: are extroversion and conscientiousness personality traits associated with engagement with containment measures?. Trends in psychiatry and psychotherapy, 42(2), 179-184. DOI: 10.1590/2237-6089-2020-0029

Douglas, K. M., Sutton, R. M., Cichocka, A. (2017). The psychology of conspiracy theories. Current Directions in Psychological Science, 26(6), 538-542. DOI: 10.1177/0963721417718261

Frijda, N. H., (1989). Prawa emocji. Nowiny Psychologiczne, 2, 24-49.

Frijda, N. H., (1998). Emocje są funkcjonalne – na ogół. W: P. Ekman, R. J. Davidson (red.), Natura emocji (s. 102-112). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Goertzel, T., (1994). Belief in conspiracy theories. Political Psychology, 15(4), 733–744. DOI: 10.2307/3791630

Grzesiak-Feldman, M. (2010). O związkach lęku z myśleniem spiskowym. Studia Psychologiczne, 48, 45–58.

Gulla, B. (2020). Reakcje psychologiczne na sytuację epidemiologiczną COVID-19. Kraków: Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego

Hummelen, B., Pedersen, G., Karterud, S. (2012). Some suggestions for the DSM-5 schizotypal personality disorder construct. Comprehensive psychiatry, 53(4), 341-349. DOI: 10.1016/j.comppsych.2011.05.009

Jach, Ł., Lamża, Ł., Wardawy, P. (2021). Psychologiczne korelaty postaw wobec szczepionek na COVID-19 wśród polskich respondentów – migawkowe badanie przed rozpoczęciem masowej kampanii szczepień. Przegląd Psychologiczny, 64(3), 7-26. DOI: 10.31648/pp.7351

Jaeschke, R., Siwek, M., Grabski, B., Dudek, D. (2010). Współwystępowanie zaburzeń depresyjnych i lękowych. Psychiatria, 7(5), 189-197.

Jost, J. T., Ledgerwood, A., Hardin, C. D. (2008). Shared reality, system justification, and the relational basis of ideological beliefs. Social and Personality Psychology Compass, 2(1), 171-186. DOI:10.1111/j.1751-9004.2007.00056.x

Kim, S., Kim, S., (2021). Searching for general model of conspiracy theories and its implication for public health policy: Analysis of the impacts of political, psychological, structural factors on conspiracy beliefs about the COVID-19 pandemic. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(1), 266. DOI: 10.3390/ijerph18010266

Kofta, M., Sędek, G. (2005). Conspiracy stereotypes of Jews during systemic transformation in Poland. International Journal of Sociology, 35, 40–64. DOI: 10.1080/00207659.2005.11043142

Korzeniowski, K. (2009). O dwóch psychologicznych przesłankach myślenia spiskowego: Alienacja i autorytaryzm. Psychologia Społeczna, 3, 144–154.

Lazarević, L. B., Purić, D., Teovanović, P., Lukić, P., Zupan, Z., Knežević, G. (2021). What drives us to be (ir) responsible for our health during the COVID-19 pandemic? The role of personality, thinking styles, and conspiracy mentality. Personality and individual differences, 176, 110771. DOI: 10.1016/j.paid.2021.110771

Łoś, Z. (2010). Rozwój psychiczny człowieka w ciągu całego życia. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.

Łoś Z. (2013). Kwestionariusz do badania wzorców adaptacji osób dorosłych. W: M. Straś-Romanowska (red.), Drogi rozwoju psychologii wrocławskiej; tom jubileuszowy z okazji 45-lecia studiów psychologicznych w Uniwersytecie Wrocławskim. Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Psychologiczne, 62, (s. 457-496). Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.

Łoś, Z. (2021). Niepublikowany materiał przygotowany przez prowadzącego zajęcia. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.

Machingaidze, S., Wiysonge, C. S. (2021). Understanding COVID-19 vaccine hesitancy. Nature Medicine, 27, 1338-1339. DOI: 10.1038/s41591-021-01459-7

McKee, M., Stuckler, D. (2020). If the world fails to protect the economy, COVID-19 will damage health not just now but also in the future. Nature Medicine, 26(5), 640-642.

Oldham, J. M., Morris, L. B. (2012). Twój psychologiczny autoportret: dlaczego czujesz, kochasz, myślisz, postępujesz właśnie tak. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

Otwinowski, O. (2010) Kryzys i sytuacja kryzysowa. Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa, 2, 83-89.

Sallam, M., Dababseh, D., Yaseen, A., Al-Haidar, A., Ababneh, N. A., Bakri, F. G., Mahafzah, A. (2020). Conspiracy beliefs are associated with lower knowledge and higher anxiety levels regarding COVID-19 among students at the University of Jordan. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(14), 4915. DOI: 10.3390/ijerph17144915

Scrima, F., Miceli, S., Caci, B., Cardaci, M. (2021). The relationship between fear of COVID-19 and intention to get vaccinated. The serial mediation roles of existential anxiety and conspiracy beliefs. Personality and Individual Differences, 184, 111188. DOI: 10.1016/j.paid.2021.111188

Sfendla, A., Hadrya, F. (2020). Factors associated with psychological distress and physical activity during the COVID-19 pandemic. Health Security, 18(6), 444-453. DOI: 10.1089/hs.2020.0062

Skalski, S., Uram, P., Dobrakowski, P., Kwiatkowska, A. (2021) Lęk w koronie. Strategie radzenia sobie jako predyktory nasilenia lęku przed SARS-CoV-2. W: W. J. Paluchowski, L. Bakiera (red.), Psychospołeczny obraz pierwszej fali pandemii COVID-19 w Polsce (s. 85-94). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Twardowska-Staszek, E., Seredyńska, A., Rostek, I., Biel, K. (2021). Nastrój i emocje Polaków podczas pandemii COVID-19. Horyzonty Wychowania, 20(55), 11-26. DOI: 10.35765/hw.2075

Żurko, M., Słowińska, A., Senejko, A., Madeja-Bień, K., Łoś, Z. (2021). Pandemic-activated Psychological Growth: Significance of extraversion, self-consciousness and COVID-19 related anxiety. (Artykuł przygotowany do publikacji). Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.

Soroko, E., Cierpiałkowska L. (2017). Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej. Poznań: Wydawnictwo UAM.

Spielberger, C. D. (1966). Theory and research on Anxiety. W: C. D. Spielberger (red.), Anxiety and Behavior (3-19). New York, London: Academic Press.

Pankowski, K. (2020). Postawy wobec epidemii koronawirusa na przełomie maja i czerwca. Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej.

Swami, V., Weis, L., Lay, A., Barron, D., Furnham, A. (2016). Associations between belief in conspiracy theories and the maladaptive personality traits of the personality inventory for DSM-5. Psychiatry Research, 236, 86-90. DOI: 10.1016/j.psychres.2015.12.027

Šrol, J., Mikušková, E. B., Cavojova, V. (2020). When we are worried, what are we thinking? Anxiety, lack of control, and conspiracy beliefs amidst the COVID-19 pandemic. Applied Cognitive Psychology, 35(3), 720-729. DOI:10.31234/osf.io/f9e6

Uscinski, J. E., Enders, A. M., Klofstad, C., Seelig, M., Funchion, J., Everett, C., Wuchty, S., Premaratne, K., Murthi, M. (2020). Why do people believe COVID-19 conspiracy theories? Harvard Kennedy School Misinformation Review, 1(3). DOI:10.37016/mr-2020-015

Wojtas, A., Jakuszkowiak-Wojten, K. (2010). Terapia lęku panicznego w ujęciu poznawczo-behawioralnym. Psychiatria, 7(6), 227-233.

Zonis, M., Joseph, C. G. (1994). Conspiracy thinking in the Middle East. Political Psychology, 15(3), 443–459. DOI: 10.2307/3791566

Published

2022-08-30

How to Cite

[1]
Leska, K. and Nawrocka, P. 2022. Pandemic anxiety, conspiracy beliefs and selected patterns of psychological adaptation. Gardens of Science and Arts. 12, 12 (Aug. 2022), 94–110. DOI:https://doi.org/10.15503/onis2022.94.110.