Powołanie się na fakt nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych w toku czynności sprawdzających jako przesłanka zastosowania sankcyjnej stawki podatku od spadków i darowizn

Abstrakt

Przedmiotem opracowania jest udzielenie odpowiedzi na pytanie – czy w czasie czynności sprawdzających podatnik może powołać się na fakt nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy ?

Ustawodawca w art. 272 ustawy z dn. 29 VIII 1997 roku (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 749) wskazał, że czynności sprawdzające powinny ograniczyć się do czynności formalnych związanych m.in. ze sprawdzeniem terminowości składania deklaracji.

Poprzestając na analizie powyższego artykułu, stwierdzić należy, iż w czasie czynności sprawdzających nie istnieje możliwość powołania się przez podatnika na fakt otrzymania darowizny.

Jednakże z art. 274a O.p. wynika, iż organ podatkowy może żądać złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn niezłożenia deklaracji lub wezwać do jej złożenia, jeśli deklaracja nie została złożona mimo takiego obowiązku. Z kolei w paragrafie 2 ustawodawca stwierdził, że w razie wątpliwości organ podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień.

Z powyższych względów może powstać wątpliwość, czy w trakcie składania wyjaśnień w toku czynności sprawdzających można powołać się na fakt otrzymania darowiznach.

Na szczególną uwagę zasługuje także brak odesłania w sprawach nieuregulowanych w przepisach dotyczących czynności sprawdzających do rozdziału 11 o dowodach w Ordynacji podatkowej. Taki sposób legislacji powoduje, że pozycja podatnika składającego wyjaśnienia w toku czynności sprawdzających jest słabsza aniżeli podatnika, który jest przesłuchiwany na podstawie art. 199 O.p. 

W artykule poza propozycjami zmian poszczególnych przepisów ustawy – o Ordynacja podatkowa zostanie także przedstawiony dorobek doktryny i judykatury w omawianym zakresie.