Coming out i doświadczenie heteroseksizmu jako wyznaczniki poczucia jakości życia osób homoseksualnych i biseksualnych

Autor

  • Julia Ł. Jankowska Instytut Psychologii UWr
  • Wiktoria Miazek Instytut Psychologii UWr
  • Michalina Bankiewicz Instytut Psychologii UWr
  • Zofia Pluta Instytut Psychologii UWr
  • Aurelia Sas Instytut Psychologii UWr

DOI:

https://doi.org/10.15503/onis2025.6

Słowa kluczowe:

coming out, heteroseksizm, poczucie jakości życia, osoby homoseksualne, osoby biseksualne, LGBT

Abstrakt

Cel. Celem badania było sprawdzenie czy stopień coming out u osób homoseksualnych i biseksualnych oraz poziom doświadczenia przez nich heteroseksizmu mają związek z ogólnym poczuciem jakości życia tych osób.

Metody. Do zbadania poczucia jakości życia został użyty Kwestionariusz Poczucia Jakości Życia (Straś-Romanowska, 1995). Negatywne doświadczania związane z heteroseksizmem badano za pomocą Kwestionariusza Codziennego Doświadczania Heteroseksizmu (Daily Heterosexist Experiences Questionnaire; DHEQ; Balsam, Beadnell, Molina, 2013). Natomiast poziom coming outu zmierzony został z wykorzystaniem autorskiego Kwestionariusza Doświadczeń Społecznych (Bankiewicz, Jankowska, Miazek, Pluta, Sas, 2024)

Wyniki. W badaniu uczestniczyły 183 osoby (87 kobiet, 96 mężczyzn). Otrzymane wyniki wskazują na to, że im wyższy poziom coming out, tym wyższy poziom poczucia jakości życia. Natomiast doświadczenia heteroseksizmu nie mają związku z poziomem poczucia jakości życia.   

Wnioski. Poczucie jakości życia osób homoseksualnych i biseksualnych nie różni się istotnie pod względem ich orientacji seksualnej ani doświadczanego heteroseksizmu, może mieć natomiast związek z ich poziomem coming outu. Natomiast im wyższy poziom doświadczeń heteroseksizmu, tym niższe prawdopodobieństwo coming outu. 

Słowa kluczowe: Coming out, heteroseksizm, poczucie jakości życia, osoby homoseksualne, osoby biseksualne, LGBT

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Biogramy autorów

Julia Ł. Jankowska - Instytut Psychologii UWr

Obecnie kształci się na studiach magisterskich z psychologii, na specjalności psychologia kliniczna dorosłych na Uniwersytecie Wrocławskim. Zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia z psychologii klinicznej, zaburzeń osobowości, relacji parasocjalnych.

Wiktoria Miazek - Instytut Psychologii UWr

Obecnie kształci się na studiach magisterskich z psychologii, na specjalności psychologia kliniczna dorosłych na Uniwersytecie Wrocławskim. Zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia z seksuologii, zaburzeń osobowości oraz neuropsychologii.

Michalina Bankiewicz - Instytut Psychologii UWr

Obecnie kształci się na studiach magisterskich z psychologii, na specjalności klinicznej dorosłych na Uniwersytecie Wrocławskim. Zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia z seksuologii, szczególnie tematyka orientacji seksualnej, coming outu i stresu mniejszościowego oraz edukacji i pracy z młodymi ludźmi.

Zofia Pluta - Instytut Psychologii UWr

Obecnie kształci się na studiach magisterskich z psychologii, na specjalności psychologia kliniczna dorosłych na Uniwersytecie Wrocławskim. Zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia z psychologii klinicznej, rozwojowej oraz zdrowia.

Aurelia Sas - Instytut Psychologii UWr

Obecnie kształci się na studiach magisterskich z psychologii, na specjalności klinicznej i wychowawczej dzieci i młodzieży na Uniwersytecie Wrocławskim. Zainteresowania naukowe obejmują zagadnienia psychologii wychowawczej i rozwojowej, w szczególności systemowe ujęcie funkcjonowania rodziny.

Bibliografia

Abramowicz M. (2007). Część pierwsza: Sytuacja społeczna osób biseksualnych i homoseksualnych. Analiza danych z badania ankietowego. W: M. Abramowicz (red.) Sytuacja społeczna osób biseksualnych i homoseksualnych w Polsce. Raport za lata 2005 i 2006 (s. 11 - 34). Warszawa: Lambda Warszawa.

Balsam, K.F., Beadnell, B., Molina, Y. (2013). The Daily Heterosexist Experiences Questionaire: Measuring Monitory Stress Among Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender Adults.

Bandel (2022). Ujawnianie i rozwój tożsamości homoseksualnej. Raport z badania gejów aktywistów społecznych.

Basiuk (2018): Coming out in Poland.

Berger, M. N., Taba, M., Marino, J. L., Lim, M. S., & Skinner, S. R. (2022). Social media use and health and well-being of lesbian, gay, bisexual, transgender, and queer youth: Systematic review. Journal of medical Internet research, 24(9), e38449.

Bostwick W. B., Boyd C. J., Hughes T. L., West B. (2015). Discrimination and Mental Health Among Lesbian, Gay, and Bisexual Adults in the United States.

Bradford (2004). The Bisexual Experience- Living in a Dichotomous Culture.

Carter, K. D. (2016). Perceived Life Satisfaction Among Gay Males: The Coming-Out Process. California State University, San Bernardino.

Colledge L., Hickson F., Reid D., Weatherburn P. (2015). Poorer mental health in UK bisexual women than lesbians, Journal of Public Health, t. 37.

Drabowicz, T. (2008). Źródła i konsekwencje heteroseksizmu. In Homofobia, mizoginia i ciemnogród?: burzliwe dzieje kontrowersyjnych ustaw;. Omega-Praksis.

European Institute for Gender Equality (2016). Heteroseksizm definicja. Pobrano 22.03.2025, źródło: https://eige.europa.eu/taxonomy/term/1135?language_content_entity=pl

Iniewicz, G., Grabski, B., Mijas, M. (2012). Zdrowie psychiczne osób homoseksualnych i biseksualnych – rola stresu mniejszościowego. Psychiatria Polska, XLVI, 4, 649–663.

Juster, R. P., Smith, N. G., Ouellet, É., Sindi, S., & Lupien, S. J. (2013). Sexual orientation and disclosure in relation to psychiatric symptoms, diurnal cortisol, and allostatic load. Psychosomatic Medicine, 75(2), 103–116.

Kite, M. E., Whitley, Jr, B. E., Buxton, K., & Ballas, H. (2021). Gender differences in anti-gay prejudice: Evidence for stability and change.

Knight, C. R., Tilcsik, A., & Anteby, M. (2016). The Geography of Stigma Management: The Relationship between Sexual Orientation, City Size, and Self-monitoring. Socius, 2.

Kołodziej K. (2019). Sytuacja młodzieży LGBT w Polsce. Zestawy Naukowe WSG, t. 35.

Kurdziel, M. (2023). Doświadczenie heteroseksizmu a samoocena osób homoseksualnych oraz występowanie stresu mniejszościowego.

Legate, N., Ryan, R. M., & Rogge, R. D. (2017). Daily autonomy support and sexual identity disclosure predicts daily mental and physical health outcomes. Personality and Social Psychology Bulletin, 43(6), 860–873.

Lhomonda B., Saurel-Cubizollesb M.-J. (2009). Orientation sexuelle et sante´ mentale: une revue de la litte´rature. Revue d'Épidémiologie et de Santé Publique, t. 57.

Meyer, I. H. (2003). Prejudice, social stress, and mental health in lesbian, gay, and bisexual populations: Conceptual issues and research evidence. Psychological Bulletin, 129(5), 674–697.

Meyer, I.H. (2013). Prejudice, Social Stress, and Mental Health in Lesbian, Gay, and Bisexual Populations: Conceptual Issues and Research Evidence. Psychology of Sexual Orientation and Gender Diversity, 1, 3-26.

Mirowsky, J., & Ross, C. E. (1989). Social causes of psychological distress. Aldine de Gruyter.

Rosati F, Pistella J, Nappa MR, Baiocco R. (2020). The Coming-Out Process in Family, Social, and Religious Contexts Among Young, Middle, and Older Italian LGBQ+ Adults. Frontiers in Psychology, 11, 617217.

Straś-Romanowska, M., Oleszkiewicz, A., Frąckowiak T. (1995). Kwestionariusz Poczucia Jakości Życia.

Venn-Brown, A. (2015). A Life of Unlearning: A Preacher's Struggle with His Homosexuality, Church and Faith (Revised and Updated Edition).

Pobrania

Opublikowane

2025-09-30

Jak cytować

[1]
Jankowska, J., Miazek, W., Bankiewicz, M., Pluta, Z. i Sas, A. 2025. Coming out i doświadczenie heteroseksizmu jako wyznaczniki poczucia jakości życia osób homoseksualnych i biseksualnych. Ogrody Nauk i Sztuk. 15, 15 (wrz. 2025). DOI:https://doi.org/10.15503/onis2025.6.